Hyperpigmentatie: ouderdomsvlekken Hoe kunt ze identificeren en de beschikbare oplossingen aanwenden

Ouderdomsvlekken zijn kleine donkergekleurde plekjes (hyperpigmentatie) die in het gezicht, op de handen en op andere huidzones die veel aan de zon worden blootgesteld kunnen verschijnen. Zij komen het meest voor bij mensen  boven de 40 jaar, maar in sommige gevallen kunnen ze ook eerder ontstaan.

Hyperpigmentatie is een veel voorkomend probleem, waarbij overproductie van melanine – een natuurlijk pigment in de huid – plaatsvindt. Daardoor ontstaan hyperpigmentatievlekken én een ongelijkmatige teint. Hyperpigmentatie kan de huidskleur bij elk fototype aantasten, maar het komt vaker voor bij mensen met een donkere huid. Hyperpigmentatie komt zowel bij mannen als bij vrouwen voor.

Hyperpigmentatievlekken worden veroorzaakt door verhoogde activiteit van melanocyten. Dit zijn de melanine producerende cellen die zich in de onderste laag van de opperhuid bevinden. De belangrijkste bepalende factor voor de huidskleur is niet het aantal maar wel de activiteit van deze melanocyten.

In de melanocyten bevinden zich de pigmentkorrels, melanosomen genoemd, die tyrosinase (het pigmentatie-enzyme dat cruciaal is voor de melanineproductie) en gesynthetiseerde melanine bevatten. Deze worden in een verhouding van ongeveer 30 keratinocyten per melanocyt vanaf de melanocyten naar de keratinocyten getransporteerd.

Dermatologen maken gebruik van twee belangrijke concepten: verwijdering van de hyperpigmentatie en regulering van de pigmentatie. 

De dermatoloog kan een behandeling voorstellen zoals een chemische peeling of lasertherapie. Deze kunnen bijwerkingen geven, zoals irritatie, ontstekingen en zelfs verbranding, die in feite kunnen leiden tot postinflammatoire hyperpigmentatie, vooral bij een donkerdere huid.

De meeste dermatologen vertrouwen op één of meer van de volgende hoofdbestanddelen voor het oplichten van de donkerder geworden huid, zodat deze weer met de normale huidskleur overeenkomt en/of om de melanineproductie te vertragen:

• Hydroquinone 2-4% is een krachtig huidbleekmiddel dat met het oog op de mogelijke toxicologische risico's en de grote kans dat het middel postinflammatoire hyperpigmentatie veroorzaakt door de EU in de cosmetica sinds 2001 verboden is.
• Kojiczuur is een bijproduct van de Japanse rijstwijn sake. Dit zuur wordt echter als een vrij zwakke remmer van de melanineproductie beschouwd. Het is in veel landen verboden.
• Glycolzuur (of fruitzuur). Behalve dat dermatologen dit zuur voor chemische peelings gebruiken, is glycolzuur een actief bestanddeel van veel magistrale crèmes tegen hyperpigmentatie.
• Vitamine C-derivaten. Deze derivaten, die vaak in combinatie met andere actieve bestanddelen worden gebruikt, hebben bewezen dat ze relatief doeltreffend zijn tegen hyperpigmentatie.

Een zeer doeltreffend bestanddeel voor reductie van de melanineproductie en Het belangrijkste actieve bestanddeel van de Eucerin Even Brighter reeks – is B-resorcinol of butylresorcinol. Deze stof is een zeer sterke remmer van tyrosinase (het enzym dat melanine vormt). Het is klinisch bewezen dat bij gebruik hiervan donkere hyperpigmentatievlekken in vier weken beginnen af te nemen. Deze stof veroorzaakt weinig tot geen huidirritatie en is werkzaam tegen de belangrijkste vormen van hyperpigmentatie, zoals melasma (zwangerschapmasker) en ouderdomsvlekken.

Het is belangrijk om de patiënten erop te wijzen dat geen onmiddellijke resultaten met betrekking tot hyperpigmentatie mogen worden verwacht. Het verbeteren van symptomen kost veel tijd.