xerose – Tekenen, oorzaken en oplossingen

De meeste mensen hebben ooit in hun leven wel last gehad van xerose, of een droge huid. Als dit ernstig wordt, kunnen mensen er zowel fysiek als emotioneel last van hebben. Een passende dagelijkse huidverzorging die de aandoening niet verergert en de juiste verzorging en hydratatie biedt, is de sleutel tot het onder controle houden van de tekenen van xerose. Inzicht in de verschillende oorzaken en de betreffende oplossingen helpt om de dagelijkse verzorging te personaliseren om deze zo doeltreffend mogelijk te maken.

Xerose is de medische term voor droge huid. Dit komt van het Griekse ‘xero’, wat ‘droog’ betekent, en ‘osis’ wat ‘ziekte’ of ‘medische aandoening’ betekent. Het wordt veroorzaakt door een gebrek aan water in de huid, wat kan worden veroorzaakt door ouder worden (seniele xerose) of door ziekten zoals diabetes. Het gevolg is een droge, ruwe en trekkerige huid die uiteindelijk heel ruw en zelfs schilferig kan worden.

Als u twijfels hebt over uw huidprobleem dient u uw dermatoloog te raadplegen voor een persoonlijke diagnose. Ook de huidtest kan een nuttig instrument zijn.

Het vermogen van de huid om de hydratatie, of de concentratie water in de bovenste lagen, te reguleren, hangt af van drie belangrijke factoren die op verschillende dieptes in de huid plaatsvinden:

• In de bovenste huidlagen trekken verschillende hygroscopische moleculen, zoals Ureum, lactaat, pyrrolidoncarbonzuur, zouten en aminozuren grote hoeveelheden water aan en houden dit vast.
• De huideigen barrièrelipiden (bijv. ceramide-3) hebben de belangrijke functie om waterverlies door verdamping tegen te gaan.                       
• In de diepere huidlagen voert het belangrijke huideigen vochtnetwerk water naar boven via aquaporinekanalen.

Lees meer over droge huid in het algemeen

Dit verfijnde systeem werkt goed en past zich aan de hydratatiebehoeften van de huid aan en zorgt dat in een veranderende omgeving de juiste hoeveelheid water behouden blijft. Maar enkele inwendige (endogene) en uitwendige (exogene) factoren kunnen dit systeem verstoren wat leidt tot een droge huid. De ernst van de tekenen hangt af van het aantal factoren dat hieraan bijdraagt.

Xerose is een veel voorkomende aandoening waar miljoenen mensen, chronisch of acuut, last van hebben. Net zoals veel factoren de huidhydratatie ondersteunen, kan een gebrek aan water in de huid op verschillende manieren optreden. Meestal vertoont een droge huid een aantal van die tekenen, terwijl een zeer droge huid doorgaans tot op zekere hoogte al die tekenen vertoont:

• Trekkerigheid wordt veroorzaakt doordat de huid zijn elasticiteit verliest door uitdroging. De huid wordt minder flexibel als deze uitgedroogd is en verliest volume als er een watertekort is.  
• Ruwheid wordt ook veroorzaakt door droogheid. Dit vergroot het aantal afgestorven cellen in de bovenste huidlagen, zodat er een dikkere laag dode cellen op het huidoppervlak zit.              
• Schilferige huid lijkt op een ruwe huid, maar hierbij is de bovenste huidlaag, of hoornlaag, droog en inflexibel geworden.
• Huidschilfers treden op wanneer de schilfers van droge huid worden afgestoten. Soms zijn dit slechts minuscuul kleine huiddeeltjes.
• Jeuk is ook een gevolg van droogheid en is een impulsieve reactie op het ongemak dat wordt veroorzaakt door een trekkerige, slecht functionerende huid.
• Gevoeligheid ontstaat omdat de droge huid niet in staat is om irriterende stoffen, zoals heet water, parfum en chemicaliën, ervan te weerhouden om in het huidoppervlak binnen te dringen. Maar een gevoelige huid wordt niet altijd veroorzaakt door droogheid. 

Droge huid kan op elk deel van het lichaam voorkomen, hoewel deze meestal voorkomt op bepaalde plekken die meer aangetast zijn dan de rest van het lichaam.

Ontstekingsaandoeningen van de huid, zoals atopische dermatitis en psoriasis, zorgen vooral voor het plaatselijk optreden van xerotische huid. Lees meer over psoriasis, atopische dermatitis op het gezicht of lichaam of over kinderen met atopische huid in het gezicht of op het lichaam.

Raadpleeg altijd een dermatoloog voor een persoonlijke diagnose als u last krijgt van een van deze tekenen.

Drie belangrijke tekorten in de huid dragen bij aan xerose:

Een tekort aan huidbarrièrelipiden 

Verschillende externe factoren veroorzaken de bovenstaande fysiologische veranderingen die tot xerose kunnen leiden:

De externe omgeving van de huid – vocht, reiniging en zonlicht 

• Een droge huid komt vaker voor wanneer de omgevingsvochtigheid laag is, wat gebeurt in de winter en soms in een warme zomer.
• Reiniging, vooral als dit vaak gebeurt, zorgt ervoor dat de natuurlijke huidbarrière wordt vernietigd. Dit geldt vooral wanneer er gebruik wordt gemaakt van agressieve reinigingsmiddelen. 
• Zonlicht kan de huid uitdrogen, omdat het UV-licht de verdamping uit de huid verhoogt en kan er op de lange termijn voor zorgen dat de huid vroegtijdig veroudert, wat van invloed is op zijn vermogen om voldoende gehydrateerd te blijven. 

De inwendige omgeving van de huid – leeftijd, uitdroging, voedingspatroon, geneesmiddelen en ziekte                                                    

• Onderzoeken hebben aangetoond dat de concentratie lipiden in de hoornlaag afneemt naarmate iemand ouder wordt. Dit kan leiden tot leeftijdsgerelateerde droogheid. 
• Een uitgedroogd lichaam kan geen water aan de huid leveren. 
• Voeding is belangrijk, omdat de belangrijke lipiden, natuurlijke vochtinbrengende factoren en voedingsstoffen nodig zijn voor een gezonde huid. 
• Bepaalde geneesmiddelen, vooral diuretica, zorgen ervoor dat het lichaam uitdroogt, wat weer tot xerose kan leiden. 
• Huidaandoeningen zoals atopische dermatitis, psoriasis en diabetes hebben alle het teken van een droge huid.

Oorpsronkelijk was de behandeling van xerose vooral symptomatisch met als doel om de tekenen op de korte termijn te verlichten door het plaatselijk aanbrengen van lipiden, vooral plantaardige olie, waterbindende stoffen en natuurlijke vochtinbrengende factoren, zoals Ureum en lactaat. Nu er meer inzicht is in de oorzaken en stimuli van xerose, hebben clinici ontdekt dat een meer holistische, duurzamere aanpak van de behandeling van xerose betere resultaten oplevert. Deze strategie begint met het voorkomen of minimaliseren van de oorzaken en factoren die bijdragen aan xerose en richt zich op een geschikte dagelijkse huidverzorging voor het gezicht en lichaam door middel van reiniging en hydratatie.

Milde, maar doeltreffende reiniging van de huid is een essentiële voorwaarde, niet alleen voor het daarop volgende gebruik van plaatselijk aan gebrachte producten, bijv. bij atopische dermatitis, maar ook van gezichtscrèmes voor de verzorging van een droge huid. De keuze van een geschikt reinigingsproduct voor de huid dat de huidbarrièrefunctie niet aantast, is essentieel voor de doeltreffendheid van het daarop volgende vochtinbrengende product voor de huid.

Huidhydratatie wordt op veel manieren gereguleerd en elk daarvan wordt beïnvloed door veel verschillende factoren. Om xerose doeltreffend aan te pakken, moet elke factor die betrokken is bij het veranderen en behouden van de huidhydratatie worden aangepakt.

Ureum ontbreekt vaak bij een droge huid en is daarom een veel voorkomend ingrediënt in vochtinbrengende producten. Andere oorzaken van xerose zijn een gebrek aan andere natuurlijke vochtinbrengende factoren en huidbarrièrelipiden. Het plaatselijk aanbrengen van deze belangrijke moleculen kan het vermogen van de huid herstellen om de hydratatie te reguleren. Daarnaast is aangetoond dat een nieuwe waterbindende samenvoeging van glycerol en glucose, glycerylglucoside (GG), het huideigen vochtnetwerk stimuleert.

Bij een klinische beoordeling voor de behandeling van xerose boden deze vochtinbrengende producten met een reeks natuurlijke vochtinbrengende factoren, gluco-glycerol en ceramide-3 een betere en duurzamere huidhydratatie dan de lotion (draagstof) met Ureum, melkzuur en glycerol, en zijn daarom een vooruitgang bij de behandeling van xerose. Daarnaast verbeterden deze vochtinbrengende producten de huidhydratatie, huidbarrièrefunctie, zichtbare droogheid en ruwheid bij aanraking in sterke mate in vergelijking met hun draagstoffen. Ook de huidtolerantie was erg goed.

Kortom, huidverzorgingsproducten zoals de Eucerin UreaRepair Plus producten, met unieke combinaties van doeltreffende huidhydraterende stoffen die de belangrijkste tekorten aanpakken die optreden bij xerose, bieden geavanceerde therapeutische opties voor de behandeling van deze huidaandoening.

Als de tekenen veranderen of als u niet weet welke behandeling bij u past, kunt u advies aan een dermatoloog vragen.

Naast een goede dagelijkse reiniging en hydratatie is het van belang om factoren te vermijden die bijdragen aan een droge huid. Dit helpt om de impact van een droge huid en de noodzaak van behandeling te beperken:

• Vermijd droge lucht door minder tijd buiten door te brengen bij warm en droog of koud weer en door binnenshuis een luchtbevochtiger te gebruiken als de verwarming aan staat.
• Beperk de tijd die u doorbrengt in heet water door snelle, lauwwarme douches te nemen in plaats van lange, hete baden. 
• Handschoenen gebruiken bij het afwassen beschermt tegen heet water en agressieve reinigingsmiddelen. 
• Draag kleding van natuurlijke materialen zoals katoen en zijde, die de huid niet irriteren. Wol is natuurlijk, maar kan een atopische huid irriteren en moet bij die aandoening worden vermeden. 
• Probeer een wasmiddel te gebruiken zonder kleurstoffen of parfum, omdat dit na het wassen op de kleding kan blijven zitten en de droge huid kan irriteren.